Tìm hiểu về bong gân mắt cá chân: Nguyên nhân và cách điều trị

Bong gân mắt cá chân là một chấn thương phổ biến mà nhiều người có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Nếu được xử lý đúng cách, khả năng hồi phục sẽ nhanh chóng; ngược lại, nếu không chú ý, tình trạng này có thể để lại những biến chứng nghiêm trọng. Hãy cùng ajarmsbooksellers.com tìm hiểu chi tiết về bong gân ở mắt cá chân và cách điều trị hiệu quả trong bài viết này.
Bong gân mắt cá chân là gì?
Bong gân ở mắt cá chân là tình trạng xảy ra khi các dây chằng xung quanh khớp mắt cá bị kéo căng hoặc rách. Dây chằng có vai trò quan trọng trong việc kết nối các xương, giúp khớp ổn định và kiểm soát chuyển động. Khi có một lực mạnh tác động vào mắt cá chân một cách bất ngờ, chẳng hạn như khi xoay người nhanh hoặc bị ngã, các dây chằng có thể bị tổn thương, dẫn đến bong gân.

Bong gân ở mắt cá chân thường được phân loại thành ba mức độ khác nhau dựa trên mức độ tổn thương của dây chằng.
- Bong gân cấp độ 1: Đây là dạng nhẹ nhất, khi dây chằng chỉ bị kéo căng mà không bị rách. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhẹ nhưng vẫn có thể di chuyển một cách hạn chế.
- Bong gân cấp độ 2: Ở mức độ này, dây chằng bị rách một phần, gây ra sưng và đau nhiều hơn. Khả năng di chuyển của bệnh nhân sẽ bị giảm đáng kể.
- Bong gân cấp độ 3: Đây là mức độ nghiêm trọng nhất, khi dây chằng bị rách hoàn toàn. Người bệnh sẽ không thể di chuyển khớp mắt cá và cảm thấy sưng, đau rõ rệt.
Triệu chứng của bong gân ở mắt cá chân thường xuất hiện ngay sau khi chấn thương. Một trong những dấu hiệu đầu tiên là cảm giác đau nhức tại vùng mắt cá chân, đặc biệt khi cố gắng di chuyển hoặc đặt trọng lượng lên chân bị thương. Ngoài ra, vùng mắt cá có thể bị sưng do sự tích tụ dịch quanh khu vực bị tổn thương.
Một số người cũng có thể nhận thấy vết bầm tím xuất hiện sau vài giờ hoặc ngày, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng. Trong trường hợp nặng, khớp mắt cá có thể trở nên yếu đi, khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc đứng vững hoặc duy trì thăng bằng.
Nguyên nhân dẫn đến chấn thương này
Tình trạng này thường gặp trong các hoạt động thể thao như bóng đá, bóng rổ, chạy bộ, hoặc thậm chí trong những hoạt động hàng ngày như đi bộ hoặc leo cầu thang. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn nhưng chủ yếu là do các chuyển động bất ngờ hoặc không đúng tư thế trong các hoạt động thể chất. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:
- Xoay hoặc lật mắt cá chân: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra bong gân, diễn ra khi mắt cá chân bị xoắn hoặc lật ra ngoài hoặc vào trong một cách bất ngờ.
- Đi giày không phù hợp: Giày dép không đủ hỗ trợ hoặc không vừa vặn có thể làm tăng nguy cơ bong gân, đặc biệt khi di chuyển trên bề mặt không bằng phẳng.
- Tiếp đất không đúng cách: Khi bạn nhảy hoặc rơi từ độ cao mà không tiếp đất đúng tư thế, mắt cá chân có thể bị xoắn hoặc chịu áp lực lớn, dẫn đến bong gân.
- Chấn thương khi chơi thể thao: Các môn thể thao như bóng đá, bóng rổ, hoặc quần vợt yêu cầu di chuyển nhanh chóng và thay đổi hướng đột ngột tăng nguy cơ chấn thương.
Phương pháp điều trị bong gân ở mắt cá chân
Phương pháp điều trị tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Đối với những trường hợp nhẹ (cấp độ 1), người bệnh có thể tự điều trị tại nhà với các biện pháp sau:
- Nghỉ ngơi: Hạn chế mọi hoạt động gây căng thẳng cho mắt cá chân và tránh đặt trọng lượng lên chân bị thương trong ít nhất 48 giờ sau chấn thương.
- Chườm đá: Sử dụng đá chườm lên vùng bị sưng trong khoảng 15-20 phút mỗi lần và lặp lại 2-3 giờ/lần để giảm sưng và đau hiệu quả.
- Băng ép: Sử dụng băng để ép vùng mắt cá chân nhằm kiểm soát sưng và ổn định khớp.
- Nâng cao chân: Giữ chân bị thương ở vị trí cao khi nghỉ ngơi để giảm phù nề.
Phương pháp điều trị chấn thương này
Đối với những trường hợp bong gân cấp độ 2 hoặc 3, người bệnh nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị chuyên nghiệp. Trong một số trường hợp, nẹp có thể được yêu cầu, hoặc thậm chí phẫu thuật nếu dây chằng bị rách hoàn toàn.
Biện pháp phòng ngừa
Dưới đây là một số biện pháp bạn có thể áp dụng:
- Tăng cường sức mạnh cho khớp mắt cá: Thực hiện các bài tập như yoga hoặc đi bộ giúp tăng cường cơ bắp và dây chằng quanh mắt cá chân, từ đó cải thiện ổn định và giảm nguy cơ chấn thương.
- Sử dụng giày dép phù hợp: Đảm bảo rằng bạn mang giày có đế bám tốt và hỗ trợ cho khớp mắt cá, đặc biệt khi tham gia thể thao hoặc làm việc nặng.
- Khởi động kỹ: Việc khởi động đầy đủ trước khi tập luyện không chỉ giúp làm ấm cơ mà còn giảm nguy cơ bị chấn thương.
- Cẩn thận khi di chuyển: Hãy tránh đi trên bề mặt không bằng phẳng, gồ ghề để giảm thiểu khả năng trượt chân và bong gân.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Trọng lượng cơ thể quá lớn có thể tạo áp lực lên khớp mắt cá chân, làm tăng nguy cơ bong gân.
Những sai lầm cần tránh khi điều trị
Nhiều người mắc phải những sai lầm trong quá trình điều trị, dẫn đến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn hoặc kéo dài thời gian hồi phục. Một trong những sai lầm phổ biến là cố gắng di chuyển và tiếp tục hoạt động ngay sau khi bị chấn thương. Điều này có thể làm tổn thương dây chằng nặng hơn.

Ngoài ra, việc bỏ qua chườm đá và băng ép có thể khiến tình trạng sưng không giảm và gia tăng nguy cơ viêm. Tự ý sử dụng thuốc giảm đau mà không có chỉ định của bác sĩ cũng cần được tránh, vì điều này có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn.
Tổng kết
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bong gân ở mắt cá chân, đặc biệt là cách xử lý khi gặp tình trạng này. Đừng quên theo dõi để cập nhật những kiến thức bổ ích khác trong tương lai!